ΤΑ ΛΕΙΨΑΝΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Στα ιερά λείψανα των αγίων απονέμουμε τιμητική προσκύνηση, κατά την διδασκαλία και πίστη της Εκκλησίας, η οποία επορρέει από την ορθόδοξη πατερική θεολογία μας. Όπως η θεότητα του Χριστού, σημειώνει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, δεν εγκατέλειψε το ανθρώπινο σώμα κατά την τριήμερη ταφή και Ανάστασή του, έτσι και η Χάρη του Θεού δεν εγκαταλείπει τα σώματα των αγίων μετά το βιολογικό τους θάνατο. Η Ορθόδοξη Εκκλησία θεωρεί το ανθρώπινο σώμα ως Ναό «τοῦ ἐνοικοῦντος ἐν ἡμῖν Ἁγίου Πνεύματος». Η ύπαρξη των ιερών λειψάνων βεβαιώνουν την ελπίδα της αναστάσεως και της αιωνίου ζωής, την αλήθεια του Ευαγγελίου και την εμπειρία της θεώσεως. Και μάλιστα, επειδή η Εκκλησία μας τα θεωρεί δοχεία της θείας χάριτος προτρέπει τους πιστούς χριστιανούς της να απονέμουν σεβασμό και τιμητική προσκύνηση.
Στα ιερά λείψανα των αγίων μας, παρουσιάζεται η άκτιστη ενέργεια της Θείας Χάριτος, και αυτό βεβαιώνεται με διάφορους τρόπους:
α) Με την αφθαρσία. Σύμφωνα με την διδασκαλία της Αγίας Γραφής ο μόνος που δεν γνώρισε διαφθορά είναι ο Θεάνθρωπος Κύριος. «τάφω δε διαφθοράν οὐκ οἶδε το ἃγιον σῶμα τοῦ λυτρωτοῦ τῶν ψυχῶν ἡμῶν». Στο χώρο της Εκκλησίας μας υπάρχουν και λείψανα αγίων τα οποία με την Χάρη του Θεού παραμένουν άφθαρτα και προαναγγέλλουν την εκ νεκρών ανάσταση (Άγιοι Σπυρίδων, Γεράσιμος ο εν Κεφαλληνία, Διονύσιος ο εν Ζακύνθω, Ιωάννης ο Ρώσος, Βησσαρίων ο Αγαθωνίτης κ. ά.) Τα σώματα των αγίων αναμένουν και αυτά την τέλεια αφθαρσία μετά την επάνοδο της ψυχής στο σώμα κατά την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού.
β) Με την ευωδία. Τα σώματα των αγίων αναδύουν ευωδία όπως τα άνθη την άνοιξη, μια ευχάριστη, δηλ. οσμή ευωδίας πνευματικής, την ευωδία του Αγίου Πνεύματος το οποίο ενοικεί όχι μόνο στην ψυχή αλλά και στο σώμα, στα οστά, στα ρούχα κ.λ.π. των αγίων. Στο μαρτύριο του αγίου Πολυκάρπου αναφέρεται πως όταν παρεδόθη στην πυρά το σώμα του μάρτυρος μοσχοβόλησε ο τόπος «και γάρ εὐωδίας τοσαύτης ἀντελαβόμεθα ὡς λιβανωτοῦ πνέοντος ἢ ἂλλου τινός τῶν τιμίων ἀρωμάτων».
γ) Με τη θαυματουργία. Τα ιερά λείψανα θαυματουργούν. Η λογική του ανθρώπου βεβαίως είναι αδύνατο να εξηγήσει το παράδοξο γεγονός ότι «ὀστέα γυμνά ἐκβλύζουσιν ἱάματα», γιατί το θαύμα το φωτίζει και το ερμηνεύει η πίστη. Άπειρα ωστόσο είναι τα θαύματα στη ζωή της Εκκλησίας.
Στην Π. Δ. έχουμε π.χ. τη συνταρακτική μαρτυρία όπου νεκρός ανέστησε νεκρό!!! Συγκεκριμένα όταν το νεκρό σώμα ενός ανθρώπου ακούμπησε τα οστά του Προφήτου Ελισαιέ, αναστήθηκε! Ο ιερός Χρυσόστομος διδάσκει ότι στα άγια λείψανα ενεργεί η Χάρη του Θεού γι αυτό οι δαίμονες όταν βλέπουν σώματα μαρτύρων αμέσως φεύγουν γιατί βλέπουν σ αυτά την λαμπρότητα και τη δόξα του Χριστού. Οι άγιοι είναι τα μέλη του ένδοξου και αναστημένου Σώματος του Χριστού.
Τα ιερά λείψανα ως απόδειξη και τεκμήρια της όντως ζωής που έχει η Ορθόδοξη Εκκλησία βοηθούν τα αισθητήριά μας να αισθάνονται την ύπαρξή μας να συνειδητοποιεί τόσο το περιορισμένο όσο και το άπειρο, τη μικρότητα και την μεγαλοσύνη, τη φθορά και την αφθαρσία του σώματός μας. Μας δίνουν απαντήσεις σε οντολογικά, ανθρωπολογικά και κοινωνικά προβλήματα και ακόμα μας στέλνουν μηνύματα κοσμολογικά και οικολογικά. Τα ιερά λείψανα προαναγγέλλουν την ανακαινισμένη κτίση. Ο Σεβασμιώτατος Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος, παρατηρεί, ότι τα ιερά λείψανα «ορίζουν» την Εκκλησία. «Αν θέλουμε, λέγει, να απαντήσουμε στο ερώτημα τι είναι η Εκκλησία και ποιος ο σκοπός της θα μπορούσαμε να πούμε, ότι, η Εκκλησία είναι εργαστήριο της αναστάσεως του ανθρώπου και σκοπός της είναι να κάνει ιερά λείψανα». Γι αυτό η τέλεια καταξίωση του ανθρώπινου σώματος μαρτυρείται μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία, με την θέση της και την τιμή της προς τα ιερά λείψανα.
Πρωτοπρεσβυτέρου Κωνσταντίνου Φλάκη
