ΕΠΙ ΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ
Ὡς γνωστόν ἡ Ἐκκλησία μας ἔθεσε τή μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, τοῦ θαυματουργοῦ, τή Δεύτερη Κυριακή τῶν Νηστειῶν, ὡς συνέχεια τῆς προηγουμένης Κυριακῆς, τῆς Ὀρθοδοξίας ὀνομαζομένης, διότι στό πρόσωπό του εἶδε μία δεύτερη νίκη τῆς Ὀρθοδοξίας, μία ἐπέκταση τῆς διατρανώσεως τῆς ἀλήθειας ὅτι «αὕτη ἐστίν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τόν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν». Στό πρόσωπο δηλαδή τοῦ ἁγίου Γρηγορίου, τόν 14ο αἰ., τότε πού πνευματικές δυνάμεις ξένες πρός τήν γνήσια ἀποστολική Παράδοση θέλησαν νά ἀλλοιώσουν τήν Παράδοση αὐτή, ἡ Ἐκκλησία βρῆκε τόν ἰδανικό ἐκφραστή της, τό σκεῦος ἐκλογῆς τοῦ Κυρίου, ὥστε νά δώσει τή θαυμαστή ἀπάντηση στίς παραδοξότητες τῶν αἱρετικῶν δοξασιῶν καί νά ὀρθοτομήσει γιά μία ἀκόμη φορά τή σωτήρια ἀλήθεια της. Κι ὄχι μόνον τοῦτο: ἡ ἐπιχειρούμενη τότε ἀλλοίωση τῆς πίστεως καί τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας ἔδωσε τήν εὐκαιρία στόν φωτισμένο ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ Γρηγόριο νά ἀνακεφαλαιώσει τήν ὅλη Παράδοση αὐτῆς καί νά δείξει μ’ ἕναν πολύ ἄμεσο καί ἀνάγλυφο τρόπο τί σημαίνει τό Σύμβολο τῆς Πίστεως, ποιός εἶναι ὁ Τριαδικός Θεός μας, ποιός ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ποιά ἡ παρουσία τοῦ ἁγίου Πνεύματος στήν ἐν γένει ζωή τῆς Ἐκκλησίας ἀλλά καί τήν προσωπική ζωή τοῦ κάθε ξεχωριστά πιστοῦ. Κι ἦταν τοῦτο μία ἐξαιρετική εὐλογία γιά τόν κόσμο, μία νέα εὐκαιρία χάρης τοῦ Θεοῦ πρός σωτηρία, γεγονός πού ἐπιβεβαιώθηκε ἀπό τίς τότε συνελθοῦσες συνόδους, οἱ ὁποῖες, οἰκουμενικοῦ ὄντως χαρακτήρα, ἐπιβράβευσαν θεόπνευστα τή μαρτυρία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου καί τόνισαν ὅτι ἡ μαρτυρία του αὐτή ἀποτελεῖ αὐθεντική συνολική ἔκφραση τῆς πίστεως καί τοῦ βιώματος τῆς Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, χωρίς τήν ἀποδοχή τῶν ὁποίων, (τῆς πίστεως καί τοῦ βιώματος), δέν μπορεῖ κανείς νά θεωρεῖται γνήσιο τέκνο αὐτῆς. Ἔτσι ὁ ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς θεωρεῖται μέγας Πατήρ τῆς Ἐκκλησίας, κυριολεκτικά ὅριο πάνω στό ὁποῖο μετράει κανείς τήν πίστη του ἄν εἶναι ἀληθινά ὀρθόδοξος ἤ ὄχι, ἄν δηλαδή μπορεῖ νά μετέχει στή σωτηρία πού ἔφερε ὁ Χριστός. Διότι μέ τή θεολογία του, θεολογία στήν πραγματικότητα τῆς Ἐκκλησίας, βλέπει κανείς τόν ἀληθινό Χριστό, ἀναπνέει τή ζωή τῶν ἁγίων ἀποστόλων τοῦ Χριστοῦ, ζεῖ καί κινεῖται μέ τά βιώματα τῶν μεγάλων παλαιῶν Πατέρων, Ἀθανασίου τοῦ Μεγάλου, Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Γρηγορίου τοῦ Νύσσης, Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ. Καί ἀπό τήν ἄποψη αὐτή ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ εἶναι ὄχι ἁπλῶς ἡ ἀνάμνηση ἑνός ἱστορικοῦ προσώπου, ἀλλά ἡ πρόκληση πού δίνει ἡ Ἐκκλησία μας νά ἀνοίξουμε τά μάτια μας καί τίς ὅλες αἰσθήσεις μας καί νά δοῦμε ὅτι ἡ χριστιανική ζωή μας εἶναι ζυμωμένη μέ τόν συγκεκριμένο ἅγιο καί ὅτι αὐτός συνιστᾶ τόν πνευματικό ἀνάδοχό μας πού μᾶς βοηθᾶ στή σχέση μας μέ τόν ζωντανό Θεό.
