Οι δερμάτινοι χιτώνες

Οι Πατέρες χρησιμοποίησαν τον όρο της Αγίας Γραφής “δερμάτινοι χιτώνες”, για να περιγράψουν και να ερμηνεύσουν την μετά την πτώση κατάσταση του ανθρώπου. Με τον όρο δηλαδή “δερμάτινοι χιτώνες” αποδίδεται η κατάσταση της νεκρότητας και της φθοράς, την οποία περιβλήθηκε ως δεύτερη φύση του, ο άνθρωπος. “Τούς δερματίνους χιτῶνας κατεσκεύασεν ὁ Θεός οἱονεί νεκρότητι περιβαλών αὐτόν (τόν ἂνθρωπον)” (Μεθόδιος Ὁλύμπου).

Οι δερμάτινοι χιτώνες ταυτίζονται από τον άγιο Γρηγόριο Νύσσης με τα “πρόσκαιρα φύλλα τῆς ὑλικῆς ταύτης ζωῆς, ἃπερ τῶν ἰδίων καί λαμπρῶν ἐνδυμάτων γυμνοθέντες, κακῶς ἑαυτοῖς συνεράψαμεν”. Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, συνεχίζοντας το παραπάνω χωρίο, προσδιορίζει τα “φύλλα τῆς ὑλικῆς ζωῆς” και λέει ότι είναι οι τρυφές και εφήμερες τιμές και δόξες, η ηδονή, ο θυμός, η γαστριμαργία, η απληστία και τα όμοια. Σύμφωνα με μια περιεκτική φράση του αγίου Γρηγορίου, οι δερμάτινοι χιτώνες είναι “τό φρόνημα τῆς σαρκός”.

Ενώ, πρίν ντυθεί ο άνθρωπος τους δερμάτινους χιτώνες, φορούσε “θεοϋφαντη” στολή, το ψυχοσωματικό ένδυμά του ήταν υφασμένο με τη Χάρη, με το Φως και την δόξα του Θεού… Στο ένδυμα εκείνο έλαμπε “ἡ πρός τό θεῖον ὁμοίωσις”, που την συνιστούσαν, όχι ένα “σχῆμα” ή ένα “χρῶμα”, αλλά η “ἀπάθεια”, η “μακαριότητα” και η “ἀφθαρσία”, τα χαρακτηριστικά με τα οποία το “θεῖον θεωρεῖται κάλλος”… Και η ψυχή του ανθρώπου ήταν ανοικτή στις αγγελικές δυνάμεις και τον Θεό, δεν έφερνε αντίσταση, επικοινωνούσε άνετα τόσο με τον αγγελικό πνευματικό κόσμο, όσο και με το Πνεύμα του Θεού. Υπήρχε τότε, γράφει ο θεηγόρος επίσκοπος Νύσσης, μια εννιαία χοροστασία της λογικής φύσεως, αγγελικής και ανθρώπινης, “πρός ἓναν βλέπουσα, τόν τοῦ χοροῦ Κορυφαῖον… Ἀλλά τήν ἒνθεον ἐκείνην διέλυσε τοῦ χοροῦ συνῳδίαν” η αμαρτία, που άπλωσε κάτω από τα πόδια των πρώτων ανθρώπων, την γλίστρα της απάτης, κι ο άνθρωπος έπεσε, αναμίχθηκε με την λάσπη, αυτομόλησε προς τον όφι, ντύθηκε τα νεκρά δέρματα κι έγινε “πτῶμα”. Γι’ αυτό και ο άγιος Ανδρέας Κρήτης τονίζει στο Μεγάλο Κανόνα του:

“Κατέρραψε, τούς δερματίνους χιτῶνας, ἡ ἁμαρτία κἀμοί, γυμνώσασά με τῆς πρίν θεοϋφάντου στολῆς”.

 

Related posts