Ιστορία

Σύντομο Ιστορικό

Σε μια γαλανή άκρη του Παγασητικού, υψώνεται ο περικαλλής και ιστορικός Ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, Βόλου. Ο Ναός αυτός άκουσε τις προσευχές, τις ικεσίες, τις δοξολογίες αλλά και ενιοτίσθη τους φόβους των πιστών, αντίκρισε και περιέθαλψε την φρίκη του πολέμου, στέγασε τον τρόμο των σεισμών, δέχθηκε τα δάκρυα των πιστών που επότισαν το πάτωμα του, ενώ αισθάνθηκε και τη χαρά και την ευτυχία των ενοριτών του. Η ιστορία του Ναού χωρίζεται σε τρεις φάσεις

1 η) Στο σημείο που κτίστηκε ο πρώτος Ναός των Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης υπήρχε κατά την παράδοση, πριν ακόμα ιδρυθεί η πόλη του Βόλου, πετρόκτιστο προσκυνητάρι, το οποίο ήταν αφιερωμένο στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη. Πιστεύεται ότι στην θέση που ήταν το προσκυνητάρι, πρέπει να υπήρχε αρχαία χριστιανική Εκκλησία των ιδίων Αγίων, η οποία για άγνωστους λόγους καταστράφηκε.

2η) Με τη δημιουργία της συνοικίας του Αγίου Κωνσταντίνου, κτίσθηκε ξύλινος Ναός για την κάλυψη των λατρευτικών αναγκών των ενοριτών. Η ανέγερση του έγινε μέσα σ’ ένα μήνα και η πρώτη θεία Λειτουργία τελέστηκε σε αντιμήνσιο στις 19 Απριλίου 1898, Κυριακή των Μυροφόρων.

3η) Ο νέος Ναός των Ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης κτίσθηκε κατόπιν αποφάσεως του τότε Δημάρχου Βόλου κ. Σπύρου Σπυρίδη, σε. σχέδια του αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχου. Θεμελιώθηκε το 1927 και εγκαινιάστηκε στις 18 Μαΐου του 1936 με την προσήκουσα λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια, από τον τότε Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιωακείμ. Μία από τις πολλές ιστορικές στιγμές που γνώρισε η Ενορία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Βόλου, υπήρξε και η ευλογημένη επίσκεψη του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου στις 26 Ιουνίου 2002.

Περιγραφή του Ναού

Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική, επενδεδυμένη εξωτερικά με πέτρα. Η στέγη του Ναού είναι επικαλυμμένη με βυζαντινά κεραμίδια, στη δε νότια πλευρά στέκει μεγαλόπρεπο το κωδωνοστάσιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι, το τελικό σχέδιο του Αριστ. Ζάχου βασίστηκε σε εμπειρίες του ίδιου, κατά την αναστήλωση του Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης.

Στη δυτική πλευρά του Ναού, πάνω από την κυρία είσοδο και το τρίλοβο παράθυρο, υπάρχει ψηφιδωτή παράσταση του ένθρονου Χριστού, εν μέσω των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, καθώς και τεσσάρων Αγγέλων, έργο του Παύλου Σαρφάτη. Εισερχόμενος ο προσκυνητής στον Ναό εντυπωσιάζεται από τα θαυμάσια έργα τέχνης, που λαμπρύνουν το χώρο. Ο Ναός χωρίζεται σε τρία κλίτη με δύο κιονοστοιχίες, σύνθετου κορινθιακού ρυθμού. Στα δύο πλευρικά κλίτη, υπάρχει ο γυναικωνίτης. Η στέγη, από οπλισμένο σκυρόδεμα, θυμίζει έντονα τις αντίστοιχες των ξυλόστεγων παλαιοχριστιανικών βασιλικών. Στην κόγχη του Ιερού Βήματος, αποτυπώνεται με ψηφίδες η γλυκιά μορφή της Παντάνασσας σε υπερφυσικό μέγεθος, έργο της Έλλης Βοϊλα (1937). Το 1939 ο Ναός αποκτά και τον περίφημο, σχήματος σταυρού, πολυέλαιο. Στο κέντρο του Ιερού Βήματος υπάρχει η Αγία Τράπεζα, από λευκό πεντελικό μάρμαρο, φιλοτεχνημένη από τον Αθηναίο γλύπτη Μιχάλη Κανδαρά. Πάνω από την Αγία Τράπεζα υψώνεται το καλλιτεχνικότατο μαρμάρινο Κιβώριο, έργο του ιδίου καλλιτέχνη, ο οποίος κατασκεύασε επίσης τον Άμβωνα και τον Δεσποτικό Θρόνο στον Σολέα. Το Τέμπλο είναι έργο του Τήνιου γλύπτη Στρατή Φιλιππότη, ενώ οι εικόνες του Βολιώτη αγιογράφου Ζαχαρία Καραφέργια.

Ο Ναός κοσμείται με αγιογραφίες, έργο των Παύλου Σαρφάτη και Κωνσταντίνου Κολαϊτη, οι οποίες είναι φιλοτεχνημένες από χρυσές και πολύχρωμες ψηφίδες (ψηφιδωτά) και οι περισσότερες μορφές των αγίων έχουν φυσικό μέγεθος. Ο μοναδικός στην πόλη μας, αλλά και από τους λίγους στη χώρα μας, Ναός με τόσες καλλιτεχνικές ψηφιδωτές αγιογραφίες, προκαλεί δέος αλλά και εσωτερική αγαλλίαση, καθώς ολόγυρα του ο πιστός νιώθει την παρουσία ενός πλήθους αγίων, που λάμπουν από της αγιοσύνης το στέφανο.

Θησαυρό πολύτιμο και αδαπάνητο αποτελούν τα τεμάχια του Τιμίου Σταυρού και των Σεπτών Λειψάνων των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, τα οποία φυλάσσονται σε αργυρή λειψανοθήκη εντός του Ι. Βήματος και αποτελούν ξεχωριστή ευλογία για τους ενορίτες και τους ευλαβείς προσκυνητές.

Ο Ναός πανηγυρίζει στις 21 Μαΐου εκάστου έτους (εορτή των Αγίων), καθώς και στις 14 Σεπτεμβρίου (ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού) και την Τρίτη Κυριακή των Νηστειών (Σταυροπροσκυνήσεως).